استاد محمدرضا شجریان اواخر فروردین ماه سال آتی در لس آنجلس و در مجهزترین سالن از لحاظ امکانات نور و صدا در دنیا به اجرای کنسرت خواهد پرداخت.

استاد محمدرضا شجریان اواخر فروردین ماه سال آتی در لس آنجلس و در مجهزترین سالن از لحاظ امکانات نور و صدا در دنیا به اجرای کنسرت خواهد پرداخت.
به گزارش خبرنگار سینا،استاد محمدرضا شجریان، آوازه خوان،به همراه اعضای گروه خویش چون حسین علیزاده و کیهان کلهر ،اواخر فروردین ماه در مجهزترین سالن کنسرت دنیا در لس آنجلس به اجرای برنامه خواهد پرداخت که تا کنون تمامی بلیط های آن به فروش رسیده است.
این گزارش حاکی است استاد بعد از امریکا خود را برای اجرای کنسرت در کانادا آماده خواهد کرد و این در حالی است که استاد شجریان قرار بود که این برنامه را در اواخر بهمن ماه برگزار کند.
این گزارش حاکی است که احتمال دارد که استاد شجریان بعد از بازگشت از این دو سفر به اجرای چند کنسرت در ایران بپردازد و این در حالی است که وی اعلام کرده بود که دیگر درایران به اجرای برنامه نخواهد پرداخت؛اما بعد از زلزله بم به نفع زلزله زدگان به اجرای برنامه پرداخت،اگر چه مدیران تالار بزرگ وزارت کشور مشکلاتی را برای استاد به وجود آوردند.
سی دی، دی وی دی و وی اچ اس کنسرت همنوا با بم فردا به بازار موسیقی عرضه خواهد شد که در آن علاوه بر اجرای کنسرت،از تمرین ها،پشت صحنه و عوامل فنی به اضافه مصاحبه با مردم آمده است که کلیه عواید حاصل از فروش آن به زلزله زدگان اختصاص خواهد یافت.
گفتنی است استاد در مشهد به دنیا آمد. از کودکی با توجه به استعداد و صدای خوبش تحت تعلیم پدر که خود قاری قرآن بود، مشغول به پرورش صدای خویش شد و در ۱۰ سالگی در رادیو به تلاوت قرآن می‌پرداخت، همچنین سال ۱۳۵۷ در مسابقه تلاوت قرآن کشوری رتبه اول را به دست آورد.
وی موسیقی را نزد استادان بزرگ موسیقی ایران به کمال رساند، کنسرت های زیادی از شجریان به یادگار مانده که از مهم ترین آنها می توان از کنسرت راست پنجگاه همراه محمد رضا لطفی و ناصر فرهنگ‌ فر یاد کرد.
از کارهای دیگرش، همکاری با گروه عارف و شیدا و همچنین چاووش بود که آثاری به یادماندنی موسیقی ایران را شامل می شوند، پس از آن با اجرای کنسرت های بسیار به همراه استادان دیگر به شناساندن موسیقی ایران در جهان، کارهای بسیاری انجام داد که هنوز هم ادامه دارد.
به همراه مشکاتیان، لطفی، علیزاده، موسوی، پیرنیاکان، کسایی و دیگر استادان کارهای بسیاری ضبط کرده است، و هم اکنون نیز به اجرای کنسرت به همراه حسین علیزاده و کیهان کلهر مشغول است.
استاد شجریان از محضر اساتیدی چون اسماعیل مهرتاش،رضا قلی میرزا ظلی، تاج اصفهانی ،احمد عبادی،عبدالله دوامی،اقبال السلطان آذر،قمرالملوک وزیری ،نورعلی برومند و محمود کریمی بهره گرفته و وی ن ردیف‌ها، گوشه‌ها، و دوره‌های آوازی موسیقی ایرانی را پیش آنها تمرین ‌کرد، همچنین نوازندگی سنتور را نزد جلال اخباری و استاد فرامرز پایور آموخت.
وی در سال 1378 موفق به دریافت جایزه پیکاسو و دیپلم افتخار از طرف سازمان یونسکو در پاریس شد. این جایزه هر پنج سال به بزرگترین هنرمندی که در جهت شناساندن فرهنگ و هنر کشورش می‌ کوشد، اهدا می شود. پیش از وی، این جایزه را نصرت فاتح خان از پاکستان دریافت کرده بود.
بیشتر آواز‌ها و تصنیف‌های اجرا شده گزیده‌ای بوده است از اشعار شاعران بزرگ ایران چون سعدی، حافظ ،مولوی ،باباطاهرو خیام و برخی تصنیف‌های قدیمی با مزامین عاشقانه، و اجتماعی؛ همچنین استاد شجریان در برخی کنسرت‌ها و کارهای جدیدتر خود از «شعر نو» شاعرانی چون نیما،سهراب سپهری و مهدی اخوان ثالث استفاده کرده است. از جمله کارهای مشترک او گزیده‌ای است از رباعیات خیام با صدای استاد شجریان و رباعی خوانی احمدشاملو.
محمدرضا شجریان علاوه بر استعدادش در آوازخوانی، علاقه زیادی به خوشنویسی ایرانی دارد، او از سال ۱۳۴۴ به فراگیری خوشنویسی نزد استادان ابراهیم بوذری و حسن میرخانی می ‌پردازد. در حال حاضر ایشان سبک ویژه خوشنویسی خود را دنبال می‌کنند.

برای بسیاری از ایرانیان، افطار بدون ربنا رنگ و بویی ندارد. سالهاست صدای چابک و زیبای شجریان در این ساعات مردم را مجذوب خود می کند.

شجریان در مورد اجرای این اثر که در تیر 1358 ضبط شده می گوید، انگیزه اصلی من در خواندن این دعا تدریس آن به دو هنرجو بوده و در یکی از استودیوهای رادیو ضبط شده که پس از مدتی بدون اجازه از رادیو پخش می شد! و اکنون جزو برنامه های اصلی رادیو و تلویزیون در ماه رمضان است. امروز می خواهیم نگاهی موسیقایی تر به ربنا بیندازیم.



ربنای شجریان با پشتوانه آموزشهای دوران جوانی شجریان در زمانی که در محضر پدرش آموزشهای قرآن می دیده شکل گرفته و این قطعه یکی از دعاهایی است که شجریان در آن سالها اجرا کرده لازم به ذکر است که محمد رضا شجریان بارها در جشنواره های داخلی و جهانی قرآن موفق به کسب جوایز برتر این مسابقات شده است. ربنا طبق سنت اجرایی این دعاها روی دستگاههای قرآنی خوانده شده و این قطعه از دستگاه رست یا راست شروع شده و در خاتمه به دستگاه عجم (شبیه به ماهور) مدلاسیون می شود. (نام عجم بر این دستگاه که یکی از دستگاههای هفتگانه قرآنی است، می تواند نشان دهنده عدم وجود چنین دستگاهی در الحان قدیم عربی باشد!)

در این اثر به خوبی می توان تاثیرات شیخ نصرالدین طوبی و شیخ طه الفشی را مشاهده کرد که البته ربنای شجریان بسیار شکیل تر و زیباتر اجرا شده نیز، این اجرا تقریبا فاقد تحریر است و بجز چند نت، تماما بوسیله قلط و ویبراسیون اجرا شده که اجرای ماهرانه آن بسیار چشمگیر است.

ربنای شجریان از ابتدا، روی نتهای سی بمل و سپس دو اوج می گیرد (روی خط حامل کلید سل) و در حوالی این نتها گردش دارد که اجرای آن برای خوانندگان چپ کوک هم آسان نیست! و تا نت می بمل به بالاترین نت خود می رسد.(البته ربنایی که از صداوسیما پخش می شود نسخه چندان با کیفیتی نیست و ممکن است دور ضبط بالا یا پایین برده شده و نتها تا حد کمی بالا یا پایین رفته باشد، ولی با این وجود صدای شجریان نشان می دهد که اشکالات دور ضبط زیاد نبوده، پس نتهایی که به آنها اشاره شد حدودی هستند)

نوایی که از سینه ای سوخته و جانی عاشق برمی خیزد و درجانهای بیقرارمی نشیند و تا ملکوت با خود می برد.

این بار سخن از هنرمندی است که بسیاری چون من با سازش زندگی کردند، اشک ریختند ، شادی کردند و درد دل کردند..... آنهم با سازی که حسی ترین ساز در موسیقی ماست و بعضی ها هم معتقدند محزون ترین سازهاست.
نی پر سوز و گداز استاد جمشید عندلیبی را هر کس با گوش جان شنیده ، سخنان این حقیر را تأ یید می کند.
نوایی که از سینه ای سوخته و جانی عاشق برمی خیزد و درجانهای بیقرارمی نشیند و تا ملکوت با خود می برد.
جمشید عندلیبی در سال 1336 در شهر قروه سنندج در استان کردستان دیده به جهان گشود. موسیقی در خانواده آنها موروثی بوده و خانواده مادری و پدری ایشان اهل ذوق و ادب و موسیقی بودند. از شش سالگی زیر نظر برادرانش تعلیم موسیقی را آغاز کرد و در ادامه تا دوازده سالگی در کلاسهای فرهنگ و هنر کردستان مشغول فراگیری موسیقی بود که به عضویت ارکستر موسیقی ایرانی کردستان در آمد . ایشان یکبار گفته اند که موسیقی را نواختن ساز آکاردئون شروع کرده و سپس با علاقه عجیبی که به نی پیدا می کند نی نوازی را ادامه می دهد.
در سال 1354 وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران می شود و به تحصیل در دوره موسیقی ادامه می دهد. در این مدت از محضر استادانی چون شادروان نور علی برومند و دیگر استادان زمان خود بهره فراوان می برد.
وی ردیف موسیقی سنتی ایرانی مشهور به ردیف میرزا عبداله را نزد شادروان نورعلی خان برومند و محمدرضا لطفی و ردیف آوازی عبد اله دوامی را نزد شادروان محمود کریمی و ناصح پور و تکنیک ردیف آوازی را نزد محمد رضا شجریان فرا گرفت.
از سال 1356 همکاری خود را با گروه شیدا ، در رادیو ایران آغاز کرد . وی در سال 1357 با همکاری هنرمندانی چون حسین علیزاده ، پرویز مشکاتیان ، ناصر فرهنگ فر و علی اکبر شکاری ، کانون فرهنگی هنری چاوش و گروه عارف را بنیاد نهادند. عندلیبی در ادامه فعالیتهای هنری خود کنسرتهای زیادی در داخل و خارج از کشور و از جمله کشورهای اروپایی و کانادا و آمریکا اجرا کرده است که گاه به صورت تکنوازی و سه نوازی و گاهی به صورت گروه نوازی به همراهی استاد شجریان یا علیرضا افتخاری بوده است.
حاصل این کنسرتها کاستهایی است که با نام نی نوا ، حکایت نی ، پیام نسیم ، سروچمان ، دل مجنون ، آسمان عشق ، یاد ایام ، رسوای دل و..... به بازار عرضه گردیده است.
کاستهای مونس جان( با صدای ؟) و مهمان تو ( با صدای علیرضا افتخاری ) نیز ثمره فعالیتهای او در زمینه آهنگسازی می باشد.
با این همه وی از کارهای تحقیقی ، فرهنگی غافل نمانده و آلبومهای دو کاسته و سه کاسته شامل بازسازی آثار استاد صبا و ردیف میرزا عبدالله را در دسترس هنرجویان قرار داده است.
عندلیبی از هنرمندان برجسته هنر نی نوازی است چرا که هم در زمینه گروه نوازی و تکنوازی از تکنیکی بالا برخوردار است و هنر نوازندگی اش شیرین و دلپذیر و چشمگیر است.
جمشید عندلیبی در بیشتر آثار استاد شجریان یه عنوان تکنواز ، همنواز و یا سازنده چهارمضراب یا قطعه حضور داشته و اجرای او در کاستهایی که در بالا معرفی شد ستودنی است.
وی همچنین در بسیاری از آثار ارکسترال و موسیقی ملی از جمله موسیقی متن سریال امام علی (ع) ساخته استاد فرهاد فخرالدینی حضوری شایسته داشته است.
همنوازی نی او با سه تار استاد ذوالفنون بسیار جذاب و سوال و جواب های نی و سه تار در آثار اجرا شده نظیر مهمان تو و مجنون درخور تأمل است.
یکی از ویژگی های هنری او و همچنین برادرش محمد جلیل عندلیبی ، توجه به موسیقی محلی و فولکلور کردستان و سایر مناطق ایران است. این ملودی ها در آلبومهای بی کلام پاییز نی زار و همچنین آلبوم بابا طاهر ( با صدای افتخاری ) به خوبی مشهود است.
آلبوم پاییز نی زار که یکی از آثار برجسته جمشید عندلیبی تلقی می شود ، طرفداران و منتقدان خاصی دارد ؛ چرا که در این آلبوم ساز نی در کنار سازهای الکترونیک خود نمایی می کند و قطعاتی در مایه های محلی و ردیفی برای این تلفیق اجرا شده اند. وی هدف از این کار را معرفی ساز نی به جوانان و نوجوانانی که علاقه مند به موسیقی های جدید و ریتمهای تند هستند اعلام کرده است.
به هرحال حدود سی سال حضور جمشید عندلیبی در عرضه های مختلف موسیقی ، منجر به خلق آثاری شد که نشان داد علیرغم وجود هنرمندانی چون استاد کسایی و یا موسوی راه نی نوازی همچنان ادامه دارد و نی می تواند بیش از گذشته در انواع موسیقی کارایی و توانمندی داشته باشد.

جایزه گرمى Grammy، که آکادمى ملى هنر ها و صنایع ضبط موسیقی آمریکا هر ساله به تازه هاى جهان موسیقى و هنرمندان و فن آوران برگزیده این رشته هنری، اهدا مى کند، از مهم ترین جوایز موسیقى در آمریکاست.

چهل و ششمین دوره اهداى این جوایز که قرار است روز هشتم فوریه در ورزشگاه استپل لس آنجلس برگزار شود در۱۰۴ بخش مختلف از موسیقى پاپ و راک تا کلاسیک و موسیقى جهان و از طراحی و ساخت صفحات موسیقى تا کتاب هاى آوائی نامزدهائى را براى این جوایز اعلام کرده است.

در این مجموعه که بهترین کارها در فاصله اول اکتبر سال ٢٠٠٢ تا پایان سپتامبر ٢٠٠٣ را در بر مى گیرد، بیانسه (Beyonce)، جى زى(Jay-Z) و آوت کست(OutKast) فرل ویلیامز(Pharrell Williams ) هرکدام با نامزدى براى شش جایزه در صدر فهرست نامزدهاى جوایز گرمى قرار دارند.

در زمینه هاى دیگر هم کسانى مثل هیلارى کلینتون به خاطر اجراى آوائی کتابش تاریخ زنده و بیل کلینتون به خاطر آلبوم مشترکى که به همراهى سوفیا لورن و میخائیل گورباچف از پیتر و گرگ اثر پروکفیف منتشر کرده، نامزد دریافت جایزه گرمى هستند.

اما امسال در بخش موسیقى جهان براى اولین بار دو آلبوم از ساخته هاى موسیقى پردازان ایرانى در میان پنج نامزد دریافت جایزه گرمى هستند. یکى آلبوم بى تو به سر نمى شود کار مشترک محمد رضا شجریان، حسین علیزاده، کیهان کلهر و همایون شجریان و دیگرى آلبوم باران از مجموعه غزل، بداهه نوازى هاى مشترک کیهان کلهر کمانچه نواز ایرانی و شجاعت حسین خان سیتار نواز و موسیقى پرداز سرشناس هند.

محمد رضا شجریان در گفتگوئى با بخش فارسى بى بى سى از انتخاب این دو قطعه ابراز خوشوقتى کرد و گفت اگر متخصصان موسیقى جهان با کار هنرمندان ایرانى آشنا مى شدند سال ها پیش از این باید آنها را نامزد جوایز بین المللى مى کردند.

به گفته او این موسیقى همیشه حرفى براى گفتن در عرصه جهانى داشته است، اما نبود مدیریت درست براى ارائه آن باعث عدم توجه کارشناسان شده است.

آقاى شجریان گفت زحمات ایزابل (سوفر) مدیر تازه برنامه هاى آنها، در معرفى موسیقى ایران و انتخاب این دو اثر به عنوان نامزدهاى جایزه گرمى امسال موثر بوده است .

معین در اصفهان شهر هنرمندان به دنیا آمد. معین عاشق محل تولد خود ، اصفهان بود حتی زمانی که تهران بزرگترین مرکز هنرمندان ایران شد باز هم در آن زمان در هتل شاه ابا برنامه اجرا میکرد.

معین در سال 1982 بعد از به اجرا در آوردن آهنگ یکی را دوست میدارم ایران را ترک کرد.
در حال حاضر معین 19 آلبوم به بیرون داده است، که تمام آهنگ هاش در آلبومهای مختلف هست به جز آهنگی به اسم ای عاشق ایران که برای سال جدید و به همراهی مرتضی ، اندی، کوروس و لیلا فروهر اجرا شده است.

توجه: در یکی از مصاحبه ها معین اشاره کرد که وقتی وارد لس آنجلس شد متوجه شده بود که آهنگ یکی را دوست میدارم توسط هدیه اجرا شده. در صورتی که این همان آهنگی بود که معین را سرشناس کرد. در ان زمان هدیه یکی از بهترین خواننده های دنیای موسیقی ایران است. و نکته ی قابل توجه اینکه خیلی از مردم فکر میکنن که معین آهنگ هایده را اجرا کرده است.

این ساز از جعبه ای ذوزنقه ای شکل تشکیل شده که اضلاع آن عبارتند از: بلندترین ضلع، نزدیک به نوازنده و کوتاهترین ضلع و موازی با ضلع قبلی و دور از نوازنده و دو ضلع جانبی با طول برابر، دو ضلع قبلی را به طور مورب قطع می کند. ارتفاع سطوح جانبی 8 تا 10 سانتیمتر است.
جعبه سنتور مجوف است و تمام سطوح جعبه چوبی است. بر روی سطوح فوقانی دو ردیف خرک چوبی قرار دارد؛ ردیف راست نزدیکتر به کناره راست ساز است و ردیف چپ کمی بیشتر یا کناره چپ فاصله دارد (فاصله بین هرخرک ردیف چپ تا کناره چپ را «پشت خرک» می نامند). از روی هر خرک چهار رشته سیم همکوک عبور می کند ولی هر سیم به گوشی معینی پیچیده می شود. گوشی ها در سطح جانبی راست کنار گذاشته شده اند. سیمهای سنتور به دو دسته «سفید» (زیر) و «زرد» (بم) تقسیم می شوند. دسته سیمهای سفید بر روی خرکهای ردیف چپ و سیمهای زرد بر روی خرکهای ردیف راست به تناوب قرارگرفته اند طول قسمت جلوی خرک در سیمهای سفید دو برابر طول آن در قسمت پشت خرک است و می توان در پشت خرک نیز ازسیمهای سفید استفاده کرد (صدای آن به نسبت عکس طول، یک اکتاو نسبت به صدای قسمت جلوی خرک بالاتر است).
همچنین هرسیم زرد یک اکتاو بم تر ازسیم سفید بلافاصله بعد از آن صدا می دهد.

سنتور کروماتیک و سنتور کروماتیک بم
به منظور تکمیل فواصل کروماتیک بین اصوات و نیز به قصد تأمین اصوات بم، حدود بیست ساله اخیر دو نوع سنتور با تعداد زیادتر خرک ساخته شده است.
سنتور کروماتیک با همان میدان صدای سنتورمعمولی ولی با خرک ها و اصوات کروماتیک بیشتر. میدان صدای سنتور کروماتیک بم یک فاصله پنجم بم تر از سنتور کروماتیک است و وسعت آن سه اکتاو و نیم است.
در دو نوع سنتور کروماتیک هر صوت توسط سه رشته سیم همکوک حاصل می شود به عبارت دیگر روی هر خرک سه سیم تکیه کرده است.
از هر دو سنتور کروماتیک و کروماتیک بم در حال حاضر تنها استفاده های همنوازی می شود